Litwa: wydarzenia i człowiek roku 2022
...oraz porady na Nowy Rok od najsłynniejszej litewskiej astrolożki
W tradycyjnym corocznym badaniu Baltijos tyrimai Litwini wybrali wydarzenie i człowieka roku. Wynik bez zaskoczeń: człowiekiem roku został po raz kolejny prezydent Gitanas Nausėda (Litwa) oraz prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski (kategoria: Świat). Jako najważniejsze wydarzenie ze świata respondenci wymienili wojnę w Ukrainie, a litewskim wydarzeniem roku została inflacja.
Badanie, w którym respondentów prosi się o wskazanie najważniejszych wydarzeń w kraju i ze świata oraz najważniejsze osoby w mijającym roku, Baltijos tyrimai robi już od 30 lat. I w ciągu tych trzech dekad, od 1993 roku, gdy laur zgarnął ówczesny prezydent Algirdas Brazauskas, w głosowaniu na człowieka roku zawsze prowadzą najwyżsi rangą politycy.
Co ciekawe, prezydent Nausėda wygrał “plebiscyt” po raz czwarty z rzędu - najbardziej popularny jest wśród kobiet, osób w wieku 50+, mieszkańców wsi i osób z niskimi dochodami. Na drugim miejscu znalazł się Valdas Adamkus. Były prezydent Litwy w tym roku ukończył 95 lat i choć już jakiś czas temu wycofał się z aktywnej polityki, wciąż zdarza mu się wypowiadać dla mediów o aktualnych i najważniejszych wydarzeniach.
Na trzecim miejscu wyjątkowo nie-polityk: pływaczka Rūta Meilutytė. Młoda litewska rekordzistka i medalistka olimpijska wróciła w tym roku do zawodowego pływania po przymusowej przerwie - w 2019 roku Międzynarodowa Federacja Pływacka zawiesiła ją na dwa lata z powodu unikania kontroli antydopingowych. Choć zapowiedziała wtedy koniec swojej kariery, w sierpniu wróciła w wielkim stylu zdobywając dla Litwy brązowy medal na Mistrzostwach Europy w Rzymie.
W kategorii “Człowiek roku - świat” wybór bez zaskoczeń - najwięcej osób wskazało na prezydenta Ukrainy. Zaskoczeniem może być jednak to, że aż 41% respondentów oddało głos na Zełenskiego. Tak jednoznacznie Litwini wcześniej głosowali dwadzieścia lat temu na George’a Busha. Jest to też złamanie niepisanej tradycji, bo od 23 lat człowiekiem roku w kategorii świat zostawał prezydent USA (czy ktoś jeszcze ma jakieś wątpliwości, co do proamerykańskości Litwy?).
Prezydent Andrzej Duda trafił na rozszerzone podium, z 1,3% głosów znajduje się na 10. miejscu.
84% respondentów wskazało na wojnę w Ukrainie jako najważniejsze wydarzenie na świecie w roku 2022. W głosowaniu na krajowe wydarzenie roku prowadzą konsekwencje wojny - wysokie ceny i jedna z najwyższych inflacji w Europie (35% respondentów).
Na miejscu 10. ponownie wątek polski - upadek rakiety na pograniczu polsko-ukraińskim, w wyniku czego zginęły dwie osoby. To wydarzenie jako najważniejsze w kategorii “Świat” wskazało 5,2% respondentów.
Wśród najważniejszych wydarzeń krajowych Litwini wskazują również na trwający kryzys na granicy litewsko-białoruskiej (najważniejsze wydarzenie roku 2021; w tym roku na 3. miejscu z 13% głosów) oraz budowa muru na granicy (5,2% respondentów). Ale są też i pozytywne wydarzenia, np. spadek zachorowań na Covid-19 (10%), wydarzenia w ramach tytułu Europejskiej Stolicy Kultury dla Kowna (4,4%) czy modernizacja i rozbudowa stadionu piłkarskiego w Kownie (3,4%).
Najsłynniejsza litewska astrolożka Palmyra radzi: w tym roku w noc sylwestrową należy unikać przejedzenia i nadmiernego spożywania alkoholu. “Zwróćcie uwagę na jakość produktów” - pisze w noworocznym poradniku. Zaleca natomiast spędzić trochę czasu w tradycyjnej łaźni i zrelaksować się pozostawiając wszelkie troski w starym roku.
Tymczasem ja życzę Wam (i sobie) miłego czasu w Sylwestra i dobrego 2023 roku. Niech nam przyniesie trochę nadziei.
A.